Tου Ιωάννη Κέκερη
ΜΕΡΟΣ Β΄
ΣΥΝΕΧΕΙΑ από το προηγούμενο
Β΄ε «10) Ανάδειξη του ρόλου της Δασικής Υπηρεσίας στην Αγροτική Ασφάλεια και επισήμανση της ανάγκης για επιμόρφωση του προσωπικού στο αγροτικό και δασικό αντικείμενο.
11) Ανάδειξη του ρόλου της Δασικής Υπηρεσίας σε θέματα Περιβαλλοντικής Ασφάλειας»
Οι Δασικές Υπηρεσίες μετά την ανάθεση σε αυτές και του αντικειμένου της Αγροτικής Ασφάλειας είναι πλέον αρμόδιες, πέραν της διαχείρισης των Δασικών Οικοσυστημάτων και του Δασικού Περιβάλλοντος, για την ασφάλεια και προστασία όλου του Περιβάλλοντος της Χώρας Φυσικού, Αγροτικού, Γεωργικού, Ποτάμιου, Λιμναίου, Ελώδους, δηλ. πάνω από το 95% της χερσαίας έκτασης της Ελληνικής Επικράτειας.
Πρόκειται λοιπόν και για σημαντικό ΣΩΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, που πρέπει να έχει την ανάλογη αντιμετώπιση από πλευράς στελέχωσης, εξοπλισμού και χρηματοδότησης.
Η όποια ανάδειξη του ρόλου της Δασικής Υπηρεσίας, από πλευράς αντικειμένου και δράσης επιβάλλεται να συνοδευτεί με συστηματική προβολή του έργου της από οργανωμένα Τμήματα Δασικών Εφαρμογών κεντρικά και περιφερειακά.
Η εφαρμογή του άρθρου 21 του Ν.998/1979 για την ανάπτυξη φιλοδασικού πνεύματος στους μαθητές Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης και στο κοινό μέσω ηλεκτρονικών ΜΜΕ και εντύπων θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά την Υπηρεσία.
Β΄στ «12) Ένταξη των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών στις Γενικές Διευθύνσεις Δασών κατ’ εφαρμογή του σχετικού Νόμου
Κατά τη διαδικασία ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών για τις Προστατευόμενες Περιοχές έγινε καταφανής η εμπιστοσύνη που έχουν οι ορεινοί πληθυσμοί στις κατά τόπους Δασικές Υπηρεσίες. Μια εμπιστοσύνη που αναπτύχθηκε με τις άοκνες προσπάθειες των υπαλλήλων της για δεκαετίες για τη συμφιλίωση του πολίτη με το δάσος, με τη συμπαράσταση βέβαια και των τοπικών παραγόντων.
Δυστυχώς η εμπιστοσύνη που εδώ και αρκετά χρόνια τίθεται υπό αμφισβήτηση, εξαιτίας των πολιτικών που εφαρμόζονται ερήμην των Δασικών της Πρώτης Γραμμής.
Αποτελεί θετικό βήμα η ένταξη των Φορέων Διαχείρισης Προστατευομένων Περιοχών στη Δασική Υπηρεσία.
Θα πρέπει όμως να δοκιμαστούν και περιπτώσεις διαχείρισης και προστασίας τέτοιων περιοχών απ ευθείας από την επιχώρια Δασική Υπηρεσία, χωρίς την παρεμβολή Φορέα Διαχείρισης. (Ανάλογη πρόταση του αείμνηστου καθηγητή Δασολογίας – Δασικής Οικονομικής ΑΠΘ Νικολάου Στάμου.).
Β΄ζ 13) Εμπλουτισμός της Δασικής Υπηρεσίας με νέες επιστημονικές ειδικότητες (π.χ βιολόγοι, κτηνίατροι, νομικοί κλπ) ώστε να στηρίζεται αποτελεσματικά το πολυποίκιλο έργο της
Πριν τη στελέχωση τὴς Υπηρεσίας από άλλες ειδικότητες θα πρέπει αυτή να απεγκλωβιστεί από τις μέχρι τώρα αγκυλώσεις απέναντι στους υπαλλήλους της που επιμένουν σε επιμόρφωση, η σε απόκτηση και άλλου πτυχίου. Ενδεικτικά αναφέρω περίπτωση υπαλλήλου, που της εγκρίθηκε από το ΙΚΥ υποτροφία για κτήση Διδακτορικού στο εξωτερικό και η Υπηρεσία δεν της χορήγησε ούτε άδεια άνευ αποδοχών, που εν τέλει ζήτησε όταν της απορρίφθηκε η εκπαιδευτική, λόγω μη πλήρωσης κριτηρίων του Υ.Κ. –χρόνος υπηρεσίας-
Β΄η 9) Μετακίνηση υπαλλήλων για την κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών, μόνο εντός ορίων της Περιφέρειας
Να προστεθεί με γνωμοδότηση του Υπηρεσιακού Συμβουλίου, προηγουμένων των μετακινήσεων κατόπιν αιτήσεως του υπαλλήλου.
Β΄θ 16) Επισήμανση της ανάγκης πρόσληψης δασολόγων και δασοπόνων ώστε να αντιμετωπιστούν οι σημερινές ελλείψεις, αλλά και η κάλυψη των σημαντικών κενών που αναμένεται να δημιουργηθούν την ερχόμενη τριετία από τις προβλεπόμενες αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδοτήσεων
18) Ενίσχυση της παραγωγής δασικών προϊόντων – πάντα στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων – με στόχο την στήριξη της Ανάπτυξης της Περιφέρειας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την ταυτόχρονη εισροή εσόδων στο Δημόσιο Ταμείο.
Η μη πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων και η συνεχιζόμενη δραματική αφαίμαξη σε προσωπικό αποτελεί το σοβαρότερο πρόβλημα εδώ και 25ετία.
Αποτέλεσμα να χωλαίνουν οι περισσότερες δραστηριοποιήσεις και ειδικά στον τομέα της διοίκησης – διαχείρισης των Δασών, με άμεση επίπτωση στην αδυναμία σύνταξης διαχειριστικών μελετών, σε βάρος της παραγωγής δασικών προϊόντων.
Η 18η πρόταση επομένως είναι άρρηκτα συνδεμένη με την άμεση πρόσληψη δασοτενικού προσωπικού, Δασολόγων Δασοπόνων, όπως ακριβώς επισημαίνεται και στη 16η πρόταση.
Β΄ι 15) Εξορθολογισμός του τρόπου χρηματοδότησης των έργων της Δασικής Υπηρεσίας
17) Λειτουργία της Ειδικής Γραμματείας Δασών με δυνατότητα ευχερούς στελέχωσής της από υπαλλήλους των Περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών
Μετά την υπαγωγή των Δασικών Υπηρεσιών στις Περιφέρειες (Ν.2503/2007) το σύστημα διαχείρισης χρηματικού που εφάρμοζαν άρχισε να αποδομείται. Ο κυριότερος λόγος για την αποδόμηση αυτή ήταν το ότι η Περιφέρεια εφάρμοζε συγκεντρωτικό σύστημα διαχείρισης, μεταφέροντας έτσι αρμοδιότητες από τις Δ/νσεις Δασών –Δασαρχεία στις οικονομικές υπηρεσίες της. Με την υπαγωγή τους στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις το σύστημα αυτό έγινε περισσότερο συγκεντρωτικό φέρνοντας τις Υπηρεσίες σε δύσκολη θέση και όχι σπάνια σε αδιέξοδο.
Θα πρέπει ο κύριος όγκος των χρηματοδοτήσεων από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, Ταμείο Δασών και Δημοσίων Επενδύσεων να κατανέμονται απευθείας στις Δασικές Υπηρεσίες μέσω της Ειδικής Γραμματείας Δασών. Παράλληλα να υπάρχουν και οι χρηματοδοτήσεις από κατανομές των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Περιφερειακών Προγραμμάτων, Δασοπροστασίας κλπ.
Β΄ια 14) Ενεργότερη εμπλοκή της Δασικής Υπηρεσίας σε θέματα Πυροπροστασίας
Το θέμα της εμπλοκής της Δασικής Υπηρεσίας σε θέματα πυροπροστασίας είναι από τα θέματα που παραμένει για τους Δασικούς ανοιχτό από το 1998.
Για τους άλλους φάνηκε να ανοίγει το Καλοκαίρι του 2007, για να κλείσει πολύ σύντομα…
Με βάση την παραπάνω 14η πρόταση του πορίσματος, αλλά και ενόψει της έκδοσης της ΚΥΑ που προβλέπεται από το άρθρο 100 παρ. 2 του Ν. 4249/2014 (ΦΕΚ Α΄73/24.3.2014) «Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος κλπ…»[13]θα πρέπει να εξετασθεί όχι η ενεργότερη, αλλά η ΕΝΕΡΓΟΣ συμμετοχή της Δασικής Υπηρεσίας στη καταστολή των δασικών πυρκαγιών.
Το μοντέλο αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών που εφαρμόζεται μετά το 1998 σε σχέση με το προηγούμενο έχει αρκετές διαφορές με δυο βασικές:
ΠΡΩΤΗ: Ο διαχωρισμός Πρόληψης και Καταστολής και ανάθεσή τους σε ξεχωριστούς φορείς Δ.Υ και Π.Σ. και όχι μόνο
ΔΕΥΤΕΡΗ: Η μεγάλη έμφαση, μέχρι αποκλειστικότητας που δίδεται στην από αέρος πυρόσβεση.
Η κατάτμηση του αντικειμένου είναι και αντιεπιστημονικό, καθώς σύμφωνα με την Δασολογική Επιστήμη το δασικό αντικείμενο δεν κατατέμνεται, αλλά και αντίθετο με διεθνή πρακτική. Έχει επανειλημμένα τονισθεί ότι η Χώρα μας αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία σε χώρες με όμοιες κλιματολογικές συνθήκες με τον αποκλεισμό της Δασικής Υπηρεσίας από τη συμμετοχή της στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών.
Στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών είναι δυσδιάκριτο ποὺ τελειώνει η Πρόληψη και αρχίζει η Καταστολή, καθώς δεν υπάρχουν μόνο τα ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ και ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ μέτρα, αλλά υπάρχουν και τα ΠΡΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ.
Τέτοια είναι τα πυροφυλάκεια, οι αντιπυρικές ζώνες, οι δασικοί δρόμοι, δεξαμενέα κ.α. Κάποιων από αυτά μπορεί να απαιτηθεί η κατασκευή τους κατά τη διάρκεια της κατάσβεση. Μιας ζώνης, ενός δρόμου προσπέλασης, μιας λωρίδας εγκατάστασης και ανάπτυξης συστήματος κατάσβεσης με απλωμένα λάστιχα (μάνικες).
Τίθεται το ερώτημα, μια ζώνη, ένας δρόμος που κατασκευάζεται προληπτικά από τη Δ.Υ. «εν καιρώ ειρήνης» αν απαιτηθεί (που σχεδόν πάντα απαιτείται) κατά την ώρα της κατάσβεσης δεν θα πρέπει να είναι η ίδια Υπηρεσία με τα στελέχη της που θα υποδείξει, πού και πὼς θα κινηθεί το σκαπτικό μηχάνημα ή οι δασεργάτες υλοτόμοι σε περίπτωση διάνοιξης ζώνης με αλυσοπρίονα;
Η έμφαση μέχρι αποκλειστικότητα που δίδεται στην από αέρος κατάσβεση, έχει το μειονέκτημα της μονομερούς τακτικής, που χαρακτηρίζεται από την μη πλήρη αξιοποίηση των επίγειων δυνάμεων. Η από αέρος κατάσβεση (πρέπει να) έχει αυνδρομητικό χαρακτήρα καθώς αυτή δεν μπορεί να ασκηθεί καθόλου κατά τη διάρκεια της νύχτας, και όταν πνέουν σφοδροί άνεμοι και με δυσκολία όταν η απόσταση του μετώπου από τα σημεία υδροληψίας είναι μεγάλη. Και στον πόλεμο κατά της πυρκαγιάς ισχύει το αξίωμα: «Έδαφος που δεν πατήθηκε από το πεζικό δεν θεωρείται ότι καταλήφθηκε».
Πολλά θα μπορούσαν να γραφούν για τη δασοπυρόσβεση και τον τρόπο συμμετοχής της Δασικής Υπηρεσίας.
Σκόπιμο είναι το θέμα της «ενεργότερης εμπλοκής της Δασικής Υπηρεσίας σε θέματα Πυροπροστασίας» να αντιμετωπισθεί με σύνταξη οικονομικοτεχνικής μελέτης, με τη συμμετοχή στελεχών της Δ.Υ. Π.Σ. Δασολογικών – Δασοπονικών Σχολών, και Ινστιτούτων Δασικών Ερευνών.
Η πρόταση της ΠΕΔΔΥ αγγίζει το θέμα και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη: «Στο θέμα των πυρκαγιών οι ασκούμενες αρμοδιότητες σήμερα αναφέρονται στην πρόληψη των πυρκαγιών και την εκτέλεση προκατασταλτικών έργων (συντηρήσεις δρόμων, καθαρισμοί κλπ) καθώς και στα προληπτικά μέτρα διοικητικής κυρίως φύσης που λαμβάνονται και αφορούν στη λειτουργία των δασικών υπηρεσιών πρωί και απόγευμα καθώς και τις εξαιρέσιμες ημέρες και αργίες. Οι περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες έχουν τη δυνατότητα λόγω της διάρθρωσής τους και της χωρικής τους αρμοδιότητας να συμβάλλουν ακόμα περισσότερο στο έργο αυτό και να αναλάβουν σταδιακά ενεργότερο ρόλο. Αναφέρονται ενδεικτικά τομείς όπως η στελέχωση πυροφυλακείων, η σύνταξη Σχεδίων Αντιπυρικής Προστασίας (ως κοινών σχεδίων πρόληψης και καταστολής για όλους τους φορείς που δρουν επιχειρησιακά), η πύκνωση των περιπολιών και η παρουσία τους μέσα στα δασικά οικοσυστήματα ή ακόμη και η διασπορά κατάλληλα διαμορφωμένων οχημάτων, μετά από σχετικό προγραμματισμό, για την άμεση – πρώτη επέμβαση σε περιστατικά πυρκαγιών» (σελ. 10).
Συναδέλφισσες, συνάδελφοι. Ας μη θεωρείται δεδομένο ότι οι προτάσεις σας δεν εισακούονται. Όλα όσα θεσμοθετούνται φέρουν ΚΑΙ την άποψη συνάδελφων που επίσημα ή ανεπίσημα ερωτώνται ή αυτοπροτείνονται. Το πρόβλημα συνίσταται στο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων και ειδικά της ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ δεν ρωτιούνται.
Εδώ και λίγες μέρες γίνεται πολύς λόγος στους δασικούς κύκλους για την τροπολογία για τους βοσκοτόπους. Η τροπολογία αυτή υπήρχε ως διάταξη στο «δασοκτόνο» για μας νομοσχέδιο, το οποίο «αβλεπή» ζητήσαμε την απόσυρση «συμπλέοντας» με τους οικολογούντες, ή και οικολόγους, αντί ως ειδικοί να ξεχωρίσουμε τι πρέπει να παραμείνει τι να απαλειφθεί και τι να τροποποιηθεί, να κάνουμε τις προτάσεις μας και ας πεταχτούν στον κάλαθο των αχρήστων.
Στο εν λόγω νομοσχέδιο και στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρονταν ο όρος «βοσκήσιμες γαίες». Όρος που δεν αποδίδει χαρακτηρισμό και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί χωρίς την προσωνυμία «βοσκότοποι» και για τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Στην τροπολογία ο όρος «βοσκήσιμες γαίες» απαλείφτηκε και αντί αυτού προστέθηκε η φράση «εκτάσεις… οι οποίες δύναται να χρησιμοποιηθούν για βόσκηση αγροτικών ζώων».
Το 1979 σφοδρή ήταν οι αντίδραση πολλών συναδέλφων για το «δασοκτόνο» νομοσχέδιο που ψηφίστηκε ως Ν.998/1979 και που αποτελεί σήμερα το υπ’ αριθμ. ένα νομοθέτημα για τη Δασοπροστασία.
Το 1994 απαξιώσαμε το ΠΔ 242/1993 «ΔΑ.ΣΩ» και σήμερα το ψάχνουμε με το κερί…
Όταν εμείς γυρίζουμε την πλάτη στα δασικά πράγματα, είτε λόγω απογοήτευσης, ή φόρτου εργασίας θα «φροντίζουν» άλλοι για μας…
Αρναία 29/5/2014
Ιωάννης Κέκερης
Δασοπόνος
Μέλος Δ.Σ. Π.Ε.Δ.ΔΙ.ΦΥ.Π.
Επίτ. Πρόεδρος Ε.Δ.Α.ΔΙ.ΜΑ.Θ.
[13]Η διάταξη αυτή αναφέρει: «…2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη καθορίζονται οι διαδικασίες και ο τρόπος συνεργασίας, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, μεταξύ Πυροσβεστικού Σώματος και Ειδικής Γραμματείας Δασών που αφορούν: α) στις δράσεις πρόληψης και προστασίας των δασικών εκτάσεων από δασικές πυρκαγιές και στην εκπόνηση σχεδίων που υποστηρίζουν αυτές, β) στην παροχή υποστήριξης και στη διασφάλιση άμεσης συνδρομής στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους από την οικεία Δασική Υπηρεσία προς το Πυροσβεστικό Σώμα κατά την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών».